Park Krajobrazowy "Dolina Słupi"

Park Krajobrazowy Dolina SłupiPK "Dolina Słupi" utworzono w 1981 roku, co czyni go jednym z najstarszych w Polsce. Jego powierzchnia wynosi 37 tys. ha, a wraz z otuliną ponad 83 tys. ha. Obejmuje obszar środkowego biegu rzeki Słupi wraz z częścią jej zlewni. Park powstał w celu ochrony szczególnie cennych walorów krajobrazowych Doliny Słupi i okolicznych wzgórz morenowych. We wsiach leżących na terenie Parku zachowały się zabytki architektoniczne, głównie sakralne, oraz zespoły pałacowo-parkowe.

Obszar parku został ukształtowany w wyniku ostatniego zlodowacenia obecnego terenu Polski, nazywanego zlodowaceniem północnopolskim. Konsekwencją tego jest zróżnicowanie wysokościowe obszaru a także rozmaitość form terenu. Przeważają pofałdowane powierzchnie wysoczyzn morenowych, poprzecinane dolinami rzek oraz siecią rynien, które współcześnie wypełniają wody jezior. Oś parku stanowi dolina Słupi. Wody rzeki, w wyniku zróżnicowania genetycznego odcinków doliny, płyną albo szerokim, płaskim korytem albo przełomowymi, wąskimi fragmentami o górskim charakterze.

Cechą charakterystyczną Parku Krajobrazowego "Dolina Słupi" jest jego zalesienie, które wynosi ok. 72%. Najczęściej spotykane są tu lasy liściaste i mieszane, ale spotkać można też bory sosnowe oraz znacznie rzadziej występujące bory bagienne. Lasy liściaste reprezentowane są przez kilka typów zbiorowisk, z których największy udział mają buczyny niżowe: kwaśna i żyzna. Doliny rzeczne natomiast porastają łęgi wierzbowo-topolowe. Bardzo interesującymi formacjami roślinnymi są torfowiska, a szczególnie cenne fragmenty torfowisk wysokich. Istotnym elementem krajobrazu są różnej wielkości i kształtu jeziora. Przyrodniczo najcenniejszymi są jeziora lobeliowe wraz z ich reliktową roślinnością.

W parku rośnie około 750 gatunków roślin naczyniowych. Większość z nich to gatunki chronione, zagrożone lub ginące: storczyki, rosiczki, widłaki a także liczne gatunki roślin wodnych. Jeziora, strumyki i rzeki są dogodnym środowiskiem życia dla wielu gatunków ryb, w tym cennych ryb wędrownych: łososia atlantyckiego i troci wędrownej. Oprócz tego, na terenach podmokłych doskonałe warunki bytowe znalazło wiele chronionych płazów: traszka zwyczajna i grzebieniasta, ropucha szara oraz żaby - moczarowa, wodna, śmieszka i jeziorkowa. Na obszarze Parku Krajobrazowego "Dolina Słupi" można spotkać również 4 gatunki gadów: jaszczurka zwinka i żyworodna, padalec zwyczajny i żmija zygzakowata. Najciekawiej wygląda świat ptaków. Wśród jego przedstawicieli znajdują się: bielik, bocian czarny, żuraw, kania rdzawa, błotniak zbożowy, derkacz, puchacz i zimorodek. Na terenie Parku żyje również ponad 40 gatunków ssaków, m.in. bóbr, jeleń, gronostaj i jenot. W 2003 roku żyła tu co najmniej jedna rodzina wilków a przed rokiem 1900 spotykano niedźwiedzie.

Park Krajobrazowy "Dolina Słupi" jest jednym z najbardziej atrakcyjnych turystycznie terenów byłego woj. słupskiego. Urozmaicona rzeźba terenu, piękne krajobrazy, bogactwo jezior i rzek, szata roślinna oraz czyste i mało zmienione środowisko stwarzają doskonałe możliwości do organizowania przeróżnych form wypoczynku. Na terenie Parku preferuje się uprawianie turystyki pieszej, rowerowej, konnej i kajakowej. Do turystyki pieszej wytyczono 4 szlaki turystyczne oraz 6 wyznaczonych ścieżek dydaktycznych, prowadzących przez najciekawsze rejony "Doliny Słupi". Dla miłośników wodnej przygody wytyczono szlak kajakowy Słupią, a dla zwolenników rowerów przygotowano sieć ścieżek rowerowych.